Ryż jaśminowy – co musisz o nim wiedzieć?

Wywodzący się z kuchni tajskiej ryż jaśminowy to jeden z najbardziej znanych typów ryżu długoziarnistego. Dzięki swojemu charakterystycznemu zapachowi oraz walorom smakowym ryż jaśminowy szybko zyskał popularność na całym świecie. Mało osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że ten typ ryżu jest również bardzo zdrowy!

Co to jest ryż jaśminowy i w czym jest wyjątkowy?

Ryż jaśminowy spośród wszystkich innych typów ryżu wyróżnia się przede wszystkim zapachem. Jedni utrzymują, że jest to delikatnie kwiatowy aromat, innym zapach ryżu jaśminowego kojarzy się przede wszystkim z popcornem! Jedno pozostaje pewne: zapach ryżu jaśminowego jest zupełnie naturalny, wytwarzany bezpośrednio przez roślinę ryżu.
Warto wspomnieć przy tym, że samo określenie „ryż jaśminowy” nie jest do końca precyzyjne. Obecnie na świecie uprawianych jest wiele jego odmian. Możesz więc wybrać tradycyjny, ryż biały jaśminowy, ryż pełnoziarnisty (brązowy) albo czarny ryż jaśminowy.
Czym się różnią? Biały ryż jaśminowy to ryż, którego ziarna zostały poddane dokładnemu oczyszczaniu i szlifowaniu. Z ryżu brązowego zdejmowane są tylko niejadalne części (plewy), ale pozostawia się na nim bogate w błonnik otręby. Z kolei ryż jaśminowy czarny to zupełnie inna odmiana ryżu jaśminowego – o bardziej intensywnym, lekko orzechowym zapachu.
Podczas gdy ryż biały i brązowy tradycyjnie wykorzystuje się do dań na słodko i deserów, czarny ryż jaśminowy najlepiej komponuje się ze smakiem dziczyzny, owoców morza oraz ryb.

Kluczowe różnice między ryżem jaśminowym a innymi rodzajami ryżu

Czym się różni ryż jaśminowy od zwykłego? Oprócz zapachu wyróżnia go charakterystyczny kształt i konsystencja ziaren.
Ryż jaśminowy, choć należy do odmian długoziarnistych, jest spośród nich najkrótszy, a jego ziarna – najbardziej zaokrąglone. Co więcej, ryż jaśminowy po ugotowaniu ma dość zwartą, lekko kleistą konsystencję.

Jak gotować ryż jaśminowy – praktyczne porady

Ile gotować ryż jaśminowy i jak w ogóle zabrać się do jego przygotowania, aby uzyskać idealny efekt? Zazwyczaj ugotowany ryż jaśminowy jest lekko kleisty, ale jeśli taka jego wersja nie pasuje do wybranej przez Ciebie potrawy, możesz po prostu ugotować ryż jaśminowy na sypko. Jak się do tego zabrać? Gotowanie ryżu jaśminowego nie wymaga zbyt wiele wysiłku!

Ryż jaśminowy – gotowanie na sypko

Jeśli zależy Ci na uzyskaniu sypkiej konsystencji ziaren, najważniejsze jest dobranie odpowiedniej ilości wody oraz ryżu jaśminowego. Proporcje? Na 1 szklankę przygotowanego ryżu do garnka wlej 2-2,5 szklanki wody. Nie gotuj też ryżu zbyt długo – już po 10 minutach zdejmij garnek z kuchenki i sprawdź konsystencję oraz stopień ugotowania ziaren. Jeśli zależy Ci na sypkiej konsystencji, Twój ryż powinien być już gotowy.

Sekrety prawidłowego gotowania ryżu jaśminowego

Jak w inny sposób przyrządzany jest ryż jaśminowy? Gotowanie, dla wielu kucharzy, ma zakończyć się uzyskaniem ryżu o zwartej konsystencji. Jeśli i Tobie na tym zależy, wybierz garnek z grubszym dnem, w którym ciepło rozchodzi się równomiernie i idealnie podgrzewa wszystkie ziarna (może to być zarówno garnek emaliowany, jak i garnek ze stali nierdzewnej).
Zanim jednak umieścisz w naczyniu ryż jaśminowy, przepłukaj dobrze ziarna pod bieżącą wodą. Możesz nawet wsypać ziarna do miseczki i odstawić na kilkanaście minut. Po tym czasie odcedź i przełóż do garnka ryż jaśminowy. Jak gotować ziarna? Zacznij od zalania ryżu świeżą wodą w proporcji 1:1,5 (1 szklanka ryżu i 1,5 szklanki wody). Doprowadź do wrzenia, a potem zmniejsz moc palnika i przykryj pokrywką.

Ryż jaśminowy – ile gotować

Idealny smak i konsystencję ziaren uzyskasz, jeśli dobrze dobierzesz proporcje składników oraz czas, w którym gotujesz ryż jaśminowy. Jak długo gotować ten typ ryżu? To zależy od wybranej odmiany! Najogólniej można powiedzieć, że ryż biały i brązowy wystarczy gotować ok. 15 minut, a czarny – 40 minut.

Zdrowotne aspekty ryżu jaśminowego – fakty i mity

Czy ryż jaśminowy jest zdrowy? Oczywiście! Warto włączyć go do swojej diety głównie z uwagi na dużą zawartość żelaza. Usprawnia ono regenerację tkanek, zapobiega anemii oraz korzystnie wpływa na pracę serca. Ryż jaśminowy zawiera także spore ilości błonnika, magnezu i fosforu.

Ryż jaśminowy – właściwości

Regularne spożywanie ryżu jaśminowego pozytywnie oddziałuje na pracę mięśni oraz układu sercowo–naczyniowego. Ryż jaśminowy jest też zalecany osobom z chorobami układu pokarmowego.
Po biały warto sięgać, jeśli zależy Ci na lekkostrawnym produkcie, który nie podrażni jelit, z kolei po brązowy – gdy Twoim celem jest regulacja procesów trawienia.

Ryż jaśminowy – kcal i indeks glikemiczny

Po ryż jaśminowy swobodnie mogą sięgać osoby na diecie odchudzającej. Dlaczego? 100 g ugotowanego ryżu to jedynie 110 kcal! Warto więc przygotować w domu słoiki lub pojemniki plastikowe do przechowywania produktów sypkich i w jednym z nich umieścić właśnie ten typ ryżu.
Czy każdy może sięgać po ryż jaśminowy? Indeks glikemiczny ryżu jaśminowego białego i brązowego wynosi ok. 100. Z tego powodu diabetycy oraz osoby chore na insulinooporność zdecydowanie powinny go unikać.
Zupełnie inaczej wygląda to jednak w przypadku czarnego ryżu jaśminowego. IG wynosi tu jedynie 40 – ten typ ryżu może więc pojawiać się w diecie cukrzycowej.
Każdy typ ryżu jaśminowego będzie odpowiedni dla osób ograniczających gluten – ryż jaśminowy w ogóle go nie zawiera.

Ryż jaśminowy w kuchniach świata – jak jest wykorzystywany?

W jakich potrawach tradycyjnie znajdziesz ryż jaśminowy? Do czego jest dodawany?
W kuchni tajskiej łączy się go właściwie z każdym dodatkiem! Bardzo popularną potrawą jest np. ryż jaśminowy smażony. Gotowany ryż jaśminowy podaje się jako składnik curry, dań warzywnych i mięsnych gulaszy.
Ryż jaśminowy, z uwagi na jego wyjątkowy aromat, znajdziesz też w wielu tajskich deserach. W tym przypadku bardzo często łączy się go z mlekiem kokosowym i świeżymi owocami.

Przepisy i inspiracje kulinarne z ryżem jaśminowym

Jak podawać w domu ryż jaśminowy? Przepisy znajdziesz wszędzie! Jeśli nigdy dotąd nie próbowałeś ryżu jaśminowego, ugotuj go po prostu w lekko osolonej wodzie i podaj jako zamiennik innego typu ryżów czy kasz do dań mięsnych. Postaraj się jedynie dobrać odpowiednią ilość ryżu – pomogą Ci w tym wagi kuchenne. Najczęściej przyjmuje się, że wystarczająca ilość suchego ryżu na jedną porcję obiadową to 60-70 g.
W jakich daniach szczególnie warto podawać ryż jaśminowy? Świetnie smakuje m.in.:

• Ryż jaśminowy z warzywami. Ryż wystarczy ugotować zgodnie z podanymi wyżej wskazówkami. W międzyczasie na patelni podsmaż ulubione warzywa – np. cebulę, cukinię, paprykę żółtą i czerwoną oraz pomidory. Dodaj ryż i wymieszaj całość. Przed podaniem posyp startym parmezanem.
• Ryż jaśminowy z jabłkami, a więc pyszne danie na słodko. W tym przypadku ryż ugotuj w mleku z dodatkiem cukru i laski wanilii. Jabłka obierz ze skórki, zetrzyj na tarce o grubych oczkach, a następnie podsmaż z dodatkiem cynamonu. Wyłóż na ryż i podawaj ciepłe.
• Ryż jaśminowy z kurczakiem w sosie śmietanowym. Ryż ugotuj jak zwykle. Mięso podsmaż. Dodaj ulubione przyprawy i śmietankę 30%. Gotuj przez chwilę do zagęszczenia się sosu. Na talerze wyłóż ryż, a na nim umieść kurczaka w sosie śmietanowym.

Wyjątkowy smak i aromat ryżu jaśminowego z pewnością odmieni wiele dań w Twojej kuchni. Spróbuj i sprawdź, czy i Tobie zasmakuje taka odmiana.

Czytaj także:
Ryż do sushi - jak go przygotować?
Ryż basmati w Twojej kuchni
Ryż brązowy - jak go wykorzystać?
Ryż czarny - właściwości i potrawy
Ryż arborio - co musisz o nim wiedzieć?
Ryż paraboiled - niezbędny w każdej kuchni!