Garnek na ognisko – który się sprawdzi?

Bogracz, bigos albo pieczonki z ogniska to dania, które smakiem zawsze zachwycają gości letnich przyjęć w ogrodzie. Chciałbyś przyrządzać je także u siebie? A może planujesz wyjazd na pole namiotowe i samodzielne gotowanie? W obydwu przypadkach warto zaopatrzyć się w garnek do gotowania na ognisku! Właściwie dobrany do potrzeb odmieni każde przyjęcie, wyjazd i - krótko mówiąc - Twoją kuchnię!

Kociołek na ognisko - jaki wybrać?

Przygotowywane na ognisku dania nie tylko pysznie smakują – są też bardzo aromatyczne! Możesz przyrządzić je w jednym z wielu naczyń, z których każde będzie miało inne zalety. Jaki garnek na ognisko będzie najlepszy dla Ciebie? Wszystko zależy od tego, w jakich okolicznościach zamierzasz korzystać z zakupionego naczynia.

Żeliwny garnek na ognisko - opcja klasyczna

Najbardziej popularnym typem naczyń do gotowania na ognisku są garnki żeliwne. Zależnie od wybranego modelu, garnki te różnią się od siebie pojemnością, kształtem oraz powłoką, jaką zostały pokryte (garnek żeliwny to bardzo często np. garnek emaliowany). Jakie są ich cechy wspólne?
Garnki żeliwne uznawane są za jednej z najbezpieczniejszych i najzdrowszych! Przygotowywane w nich jedzenie zyskuje piękny, smakowity aromat, jest soczyste i miękkie. Co więcej, każdy garnek żeliwny na ognisko jest bardzo wytrzymały. Niezależnie od tego, czy wybierzesz klasyczny model w naturalnym kolorze, czy też postawisz na garnek emaliowany na ognisko w dowolnej barwie, naczynie przetrwa lata!
Przed pierwszym użyciem żeliwne garnki wymagają wypalenia – umieść puste naczynie nad ogniskiem i pozostaw na co najmniej kilkanaście minut. W ten sposób pozbędziesz się ewentualnej powłoki, którą został pokryty garnek w trakcie produkcji.
Czy żeliwny garnek na ognisko to naczynie idealne? Jak każde, również to ma swoje wady. Przede wszystkim żeliwne garnki są ciężkie. Świetnie sprawdzą się podczas przygotowywania posiłków w ogrodzie, ale trudno już myśleć o zabraniu ich ze sobą na kamping. Co więcej, zdarza się, że do dna lub ścianek kociołka żeliwnego na ognisko przywierają resztki jedzenia. Popularnym sposobem, który ogranicza ten problem, jest wykorzystanie liści kapusty – można wyłożyć nimi ścianki garnka albo przykryć kilkoma wierzch gotowanej potrawy. Ta metoda zadziała jednak jedynie wówczas, gdy przygotowujesz dania wytrawne!

Tytanowy garnek na ognisko - lżejszy wariant na wycieczki

Tytanowe garnki popularne są zwłaszcza wśród miłośników górskich wycieczek i trekkingu. Takie naczynia są bardzo lekkie, wytrzymałe i odporne na korozję. Tytanowy garnek na ognisku rozgrzeje się w dosłownie kilka sekund (tytan bardzo dobrze przewodzi ciepło). Szybko też ostygnie, a do jego oczyszczenia wystarczy odrobina wody. Tytanowa powierzchnia jest odporna na przywieranie do niej pozostałości gotowanych potraw, nie skupia także zapachów.
Czy tytanowy garnek lub rondel na ognisko będzie miał jakieś wady? Największą z nich jest wysoka cena takiego sprzętu! To przede wszystkim ona jest powodem tego, że tytanowe garnki sprzedawane są głównie w sklepach ze sprzętem turystycznym i raczej mają dosyć małe pojemności. Taki garnek wystarcza najczęściej na przygotowanie potrawy dla 1-2 osób.

Garnki aluminiowe na biwak - rozwiązanie budżetowe

Jaki garnek sprawdzi się, jeśli nie chcesz wydawać zbyt dużej kwoty, a jednocześnie pragniesz cieszyć się smakiem potraw z ogniska? Rozwiązaniem dla Ciebie może być garnek aluminiowy! Przez lata tego typu garnki borykały się z nie najlepszą sławą – wszystko z uwagi na kontrowersje wokół wykorzystywania aluminium do gotowania. Trzeba jednak pamiętać, że nowoczesne garnki nie mają wiele wspólnego z tymi, które produkowane były kilkanaście lub wręcz kilkadziesiąt lat temu! Obecnie stosowane są zupełnie inne stopy aluminium - można z nich korzystać zupełnie bezpiecznie! Zalety aluminium, poza ceną, to dobre przewodnictwo ciepła i niska waga.
Minusem tego typu garnków jest jednak ich plastyczność - niewłaściwie spakowane mogą się powyginać w Twoim bagażu. Problem rozwiązuje zazwyczaj odgięcie naczyń we właściwą stronę – oznacza to jednak zawsze stratę czasu. Co więcej, czasem przygotowywane w aluminiowych garnkach potrawy zyskują specyficzny metalowy posmak.

Garnki ze stali nierdzewnej do gotowania na ognisku - uniwersalna alternatywa

Garnek do gulaszu na ognisko (albo przygotowania dowolnej innej potrawy) może też być wykonany ze stali nierdzewnej. Takie naczynia dostępne są w wielu wymiarach. Mają także mnóstwo zastosowań – sprawdzą się zarówno na biwaku, jak i do przyrządzania potraw w czasie letniego przyjęcia w ogrodzie. Garnki ze stali nierdzewnej są wytrzymałe i bardzo trwałe – posłużą Ci tak samo długo, jak garnek żeliwny do ogniska.
Garnek ze stali nierdzewnej jest lżejszy od jego żeliwnego odpowiednika i w żaden sposób nie przesiąka smakiem gotowanych potraw (nie dodaje im też metalicznego posmaku tak jak aluminium).
Minusem tego typu garnków jest jednak to, że przygotowywane w nich jedzenie ma tendencję do przypalania się. Trzeba więc pilnować gotowanej potrawy i co jakiś czas starać się zamieszać zawartość garnka - a to nad ogniskiem nie zawsze jest prostym zadaniem!

Pojemność garnków na ognisko

Niezależnie od tego, czy wybierzesz garnek emaliowany na ognisko, stalowy czy też tytanowy, kwestią do rozpatrzenia są rozmiary naczynia. Jak je dobierać? Najlepiej do swoich potrzeb!

• Jeśli szukasz garnka turystycznego, z którym wybierzesz się na biwak i będziesz używał go przy leśnym ognisku, postaw raczej na mniejsze naczynie. Łatwiej przetransportujesz je w dowolne miejsce - nawet jeśli czeka Cię kilkugodzinny marsz, niewielkich rozmiarów garnek (zwłaszcza tytanowy lub aluminiowy) nie obciąży Cię w znaczący sposób. Wystarczających rozmiarów naczynia turystyczne dla 1 osoby mają zazwyczaj od 0,5 do 1 l pojemności.
• Podczas przyjęć w ogrodzie będziesz potrzebował większych rozmiarów garnka. Zwykle przyjmuje się przelicznik 1 litra dania na osobę. Dlatego też, jeśli w Twoim domu spotyka się 10 osób, odpowiedni okaże się np. garnek żeliwny na ognisko o pojemności 10 l.
• Pyszny obiad z ogniska dla 4- lub 5-osobowej rodziny przygotujesz w mniejszym naczyniu. Wystarczający będzie z pewnością kociołek na ognisko o pojemności 5 l.

Jak czyścić naczynia do gotowania na ognisku?

Czy utrzymanie w czystości naczyń do gotowania na ognisku jest trudne? W zasadzie nie. Aluminiowe, tytanowe oraz wykonane ze stali nierdzewnej naczynia wystarczy przemyć wodą z dodatkiem płynu do naczyń i dobrze wypłukać. Część z nich możesz też myć w zmywarce - przed zakupem sprawdź tylko oznaczenia producenta dotyczące tej kwestii.
Nieco więcej uwagi wymaga z kolei naczynie żeliwne. Jeśli jest to duży, 10-15 litrowy gar do ogniska, umycie go może stanowić początkowo wyzwanie (garnek taki jest bardzo ciężki).
Jeśli kociołka żeliwnego używasz w warunkach domowo-ogrodowych, jego czyszczenie polega każdorazowo na dokładnym przemyciu gorącą wodą. Nie trzyj powierzchni garnka ostrą gąbką (chyba że pojawiła się na nim rdza)! Najlepiej nie używaj też detergentów, które mogłyby wniknąć w strukturę żeliwa i spowodować, że przygotowywane później dania będą miały nieapetyczny posmak!
Zamiast tego co jakiś czas dokładniej oczyść naczynie. Do tego celu użyj soli kuchennej. Wsyp ok. 0,5 kg soli do garnka i gotuj przez 15 minut, aż kociołek lekko zmieni kolor. Kiedy naczynie ostygnie, wysyp sól, wytrzyj całość dokładnie i nasmaruj olejem rafinowanym. W przypadku małego naczynia całą procedurę możesz przeprowadzić na kuchence gazowej. Duży garnek na ognisko będzie już wymagał oczyszczania na świeżym powietrzu!
Jeśli garnek żeliwny zabrałeś ze sobą na biwak, możesz na początek oczyścić go… mieszanką wody z piaskiem! Później, w domu, dokładniej umyjesz naczynie.

Ile kosztuje garnek na ognisko?

Ceny garnków na ognisko wyraźnie różnią się między sobą. Znaczenie ma tutaj zarówno rodzaj użytego materiału, jak i rozmiar naczynia.
Zdecydowanie do najtańszych należą aluminiowe garnki na ognisko. Takie naczynia, zwłaszcza w mniejszej pojemności, kupisz już za kilkadziesiąt złotych.
Nieco droższe od nich są garnki ze stali nierdzewnej - za takie naczynia najprawdopodobniej przyjdzie Ci zapłacić minimum 100 zł.
Do najdroższych garnków do gotowania na ognisku należą garnki żeliwne oraz tytanowe. Żeliwne naczynia o pojemności 5 litrów mogą kosztować od 200 zł wzwyż. Im większa pojemność garnka, tym wyższa będzie również jego cena.
Koszty tytanowych garnków również nie spadają poniżej 100 zł. Za garnek o ok. litrowej pojemności zazwyczaj trzeba zapłacić 150-250 zł.

Kociołek podwieszany czy na nogach?

Ostatnia ważna kwestia, na jaką trzeba zwrócić uwagę przy wyborze naczynia do gotowania na ognisku, jest sposób jego ustawienia. Do wyboru masz wiszący kociołek na ognisko oraz garnek na nogach.

Podwieszane garnki na ognisko

Garnki podwieszane pozwalają Ci swobodnie dobierać temperaturę, w jakiej przygotujesz danie. Dzięki podwieszeniu na zaopatrzonym w metalowy łańcuch trójnogu swobodnie możesz regulować wysokość, na jakiej znajduje się garnek. Jeśli więc płomienie ogniska będą wysokie, ustawisz naczynie wyżej, a przy dogasającym palenisku - opuścisz garnek niżej.
Minusem takiej konstrukcji jest jednak konieczność zabierania ze sobą w plener właśnie całego zestawu: zarówno kociołka, jak i trójnogu. Takie garnki najlepiej sprawdzają się więc stosowane we własnym ogrodzie.

Garnki na ognisko ustawione na nóżkach

Garnki na nóżkach nie wymagają dodatkowego sprzętu. Po prostu ustawia się je pośrodku paleniska i czeka, aż potrawa będzie gotowa! Zaletą tego typu garnków są szerokie możliwości wykorzystania. Na biwak wystarczy zabrać tylko jedno naczynie. Jeśli w Twoim ogrodzie nie ma miejsca na całoroczne palenisko, po prostu dokup takie wykonane ze stali i to właśnie na nim ustaw garnek. Przy wyborze rozmiaru paleniska nie ogranicza Cię przy tym rozstaw trójnoga!
Garnki na ognisko z nogami mają jednak również wady. Podstawową jest to, że zanim ustawisz garnek na palenisku, musisz poczekać, aż ogień znacznie przygaśnie. Inaczej zamiast pysznego dania uzyskasz spalone resztki potrawy!

Jakie dania przyrządzić na ognisku?

Zastanawiasz się, do czego przyda Ci się garnek do gotowania na ognisku? Takie naczynie wykorzystasz do przyrządzenia wielu różnych potraw! Najbardziej znane to pieczonki, bogracz i bigos. To jednak niejedyne możliwości!
Zawieszony nad ogniskiem kociołek może posłużyć też do przyrządzenia pysznej zupy - fasolowej albo grochowej. Na ognisku, w żeliwnym garnku, upieczesz także… chleb! Wystarczy wysypać garnek warstwą mąki pszennej lub orkiszowej, a potem włożyć do niego ciasto chlebowe (najlepiej na drożdżach). Potem garnek należy zamknąć i włożyć do żaru. Kiedy w Twoim ogrodzie zacznie unosić się smakowity zapach świeżego chleba, wyjmij garnek, otwórz go i przełóż chleb na kratkę do studzenia. Pokrój, dopiero gdy choć trochę przestygnie!

Garnek na ognisko to gwarancja pysznych potraw, które odmienią każde ogrodowe przyjęcie. Takie naczynie idealnie sprawdzi się też podczas wypraw plenerowych: górskich wycieczek albo obozów wędrownych. Warto więc się w nie zaopatrzyć - dobrze dobrane do Twoich potrzeb umili niejeden letni wieczór!

Czytaj także:
Jak wyczyścić przypalony garnek?
Przepis na żeberka duszone w garnku
Chleb z garnka – jak go zrobić?
Wszystko, co musisz wiedzieć o garnkach emaliowanych
Chłopski garnek – jak przygotować tę potrawę?
Garnek rzymski – co to takiego?
Garnek kamionkowy – wady i zalety
Garnki szklane – co warto o nich wiedzieć?
Pieczonki – co to za danie i jak się je robi?