Patelnie wok – co musisz o nich wiedzieć?
Znacznie upraszczając, można powiedzieć, że wok to rodzaj głębokiej patelni, która zdecydowanie ułatwia właściwe przyrządzanie dań kuchni chińskiej. Chcesz wypróbować tego typu naczynie? Zanim udasz się do sklepu, dowiedz się, jakie są rodzaje woków i wybierz najlepszy dla swoich potrzeb!
Patelnia wok - do czego służy?
Tradycyjne chińskie patelnie wok bardziej przypominają miski niż znane w europejskich kuchniach naczynia. W Chinach uznaje się, że ten półkolisty kształt woka pozwala przygotowywać potrawy w odpowiedniej harmonii. Ciepło wewnątrz naczynia rozchodzi się równomiernie po jego ściankach i dochodzi w tej samej ilości do każdego składnika potrawy. Co więcej, dzięki temu, że składniki dania przyrządzanego w woku muszą być stale mieszane, jedzenie otrzymuje energię od przygotowującej je osoby.
Dla wielu Europejczyków ważniejsze jednak jest to, że patelnia wok pozwala na szybkie smażenie produktów z wykorzystaniem jedynie niewielkiej ilości tłuszczu (podobnie działają np. patelnie teflonowe). Dzięki temu składniki dania pozostają jędrne i zachowują swój naturalny smak i aromat. Głęboka patelnia wok pozwala również na duszenie dań, gotowanie na parze oraz smażenie w głębokim tłuszczu.
Patelnia wok - jak używać i wypalić
Po zakupie woka bardzo ważne jest jego wypalenie - jeszcze przed przyrządzeniem pierwszego dania! Źle wypalony wok nie będzie służył Ci odpowiednio! Jak to zrobić? Najpierw otwórz szeroko okno, bo będzie sporo dymu!
Za pomocą szorstkiego zmywaka i gorącej wody z płynem do naczyń zmyj powłokę olejową, którą był zabezpieczony Twój wok. Ustaw naczynie na kuchence, rozkręć palnik na największą moc i podgrzewaj, aż dno zrobi się grafitowe. Potem opalaj każdą ściankę woka po kolei, aż one również zmienią kolor na grafitowy. Patelnia chińska wok została wstępnie wypalona. Teraz nanieś na ręcznik papierowy odrobinę oleju, złap ręcznik szczypcami kuchennymi i dotykaj punktowo dna. Powinno ono zostać w całości pokryte cieniutką warstwą oleju. Pracuj dokładnie i bardzo ostrożnie - wok wciąż jest bardzo gorący!
Kiedy skończysz, ostudź wok, a potem umyj go jak poprzednio - szorstkim zmywakiem i wodą z płynem do naczyń. Osusz na gazie - chińska głęboka patelnia jest gotowa do użytku!
Patelnia wok - jaka najlepsza?
Tak jak występują różne patelnie grillowe, czy pokryte odmienną powłoką patelnie nieprzywierające, tak samo różne są rodzaje woków. Czy można wybrać jedno, najlepsze naczynie? Nie - każde z nich ma swoje wady i zalety. Dobrze jest je poznać.
Jednym z najpopularniejszych jest wok żeliwny. Ten rodzaj chińskiej patelni jest bardzo trwały i odporny na uszkodzenia mechaniczne. Do żeliwnego woka jedzenie praktycznie nie przywiera – nie trzeba więc będzie martwić się, że przypalisz potrawy. Pamiętaj jednak, że ten rodzaj patelni jest bardzo ciężki -kiedy dodatkowo będzie pełen jedzenia, możesz mieć kłopoty, aby go unieść! Co więcej, żeliwne woki długo się rozgrzewają.
Wok patelnie węglowe bywają równie ciężkie, jak żeliwne. Tak jak żeliwne, są też doskonałej jakości - a do tego szybciej się rozgrzewają.
Trzeci rodzaj patelni wok to wok ceramiczny. Ten rodzaj patelni szybko się nagrzewa, jest lekki i pokryty nieprzywierającą powłoką, dzięki której trudno przypalić jedzenie. Jego wadą jest jednak mniejsza wytrzymałość.
Poza materiałem wykonania woki różnią się między sobą sposobem montażu uchwytów i wyprofilowaniem. Jeśli usłyszysz nazwy wok kantoński, pekiński oraz mandaryński, możesz poczuć się nieco zagubiony. Jak się w tym połapać? Jakie jest przeznaczenie poszczególnych patelni wok? Patelnia mandaryńska jest lekka, niewielka i zakończona jedną, długą rączką. Idealnie sprawdza się do przygotowywania dań stir-fry. Mięso pozostaje w niej kruche, warzywa chrupiące, a ryż lub makaron nie rozgotowują się w nieestetyczną breję.
Wok kantoński jest ciężki i duży, zakończony dwoma krótkimi uchwytami. W tego typu woku przygotujesz dania gotowane na parze oraz smażone w głębokim tłuszczu.
Wok pekiński łączy w sobie zalety obydwu wcześniejszych rodzajów chińskich patelni. Jest lekki jak wok mandaryński, ale duży niczym wok kantoński. Jest to więc najbardziej uniwersalny rodzaj naczynia.
Patelnie wok na indukcje - czym różnią się od tradycyjnych?
Tradycyjne woki mogą być stosowane jako patelnie wok na ognisko. A co z indukcją? Tak jak można znaleźć w sklepach patelnie stalowe czy aluminiowe przystosowane do indukcji, tak samo dostępne są nowoczesne woki na indukcję. Te naczynia różnią się jednak nieco od tradycyjnych.
Przede wszystkim woki na indukcję mają lekko spłaszczone dno, które nie przypomina już tak bardzo misy, jak w tradycyjnym woku. Ma to jednak swoją zaletę - patelnia staje się bardziej stabilna. Drugą kwestią jest to, że woki na indukcję są naczyniami wielofunkcyjnymi - z reguły z powodzeniem można stosować je także na zwykłych kuchenkach gazowych.
Patelnia a wok - zalety azjatyckiego urządzenia
Niezależnie od tego, na jaki rodzaj woka się zdecydujesz, na pewno szybko docenisz jego zalety! Zauważysz przy tym, jak bardzo przygotowywane na nim jedzenie różni się od dań, które można przyrządzić, wykorzystując patelnie aluminiowe, stalowe albo grillowe. Co poza wyglądem odróżnia wok od patelni? Przygotowane na woku jedzenie może być bardzo dietetyczne. Do smażenia mięsa, ryb czy warzyw wystarczy użyć jedynie bardzo niewielkiej ilości tłuszczu. Po drugie, każde danie przygotujesz szybko - będzie przy tym pełnowartościowe i zbilansowane (dania przygotowywane w woku zachowują wszystkie składniki odżywcze). Jedynie smażenie czy duszenie w woku żeliwnym może być nieco wolniejsze - tutaj będziesz musiał doliczyć czas rozgrzewania się naczynia.
Na koniec można dodać, że w woku od razu przygotujesz danie dla całej rodziny – i to od początku do końca! Nie będziesz musiał brudzić innych naczyń, więc przy okazji czeka Cię później znacznie mniej zmywania!
Co gotować w woku? Zastosowanie patelni wok
Kiedy wiesz już, co to jest patelnia wok, pora zastanowić się, do czego będziesz mógł ją używać. W takim naczyniu przygotujesz niemal każdy rodzaj jedzenia! Patelnia wok nadaje się do smażenia, gotowania na parze i duszenia dań. Przyrządzisz w niej makaron lub ryż z warzywami, dowolny gatunek mięsa oraz ryby. Możesz ugotować pyszne danie z krewetkami albo zrobić chlebki naan. Jeśli więc nie wiesz, do czego zastosować patelnię wok, odpowiedź jest jedna: do każdego dania obiadowego! Tylko od Ciebie zależy, czy w woku przyrządzisz też kolację, śniadanie na ciepło, albo pyszną przekąskę na bazie warzyw!
Wok-patelnia - przepisy dla początkujących
Do czego posłuży Ci patelnia wok? Przepisy, które warto znać to np. krewetki albo kurczak z woka.
Kurczak po chińsku z woka
Do przygotowania 4 porcji kurczaka po chińsku z woka potrzebne będzie Ci:
- 200 g ryżu,
- 500 g piersi z kurczaka (najlepiej bez skóry),
- 2 marchewki,
- 3 cebule,
- ½ pora,
- papryka czerwona,
- sos sojowy,
- olej rzepakowy,
- sól, pieprz, mielony imbir, ostra papryka,
- opcjonalnie możesz użyć kiełków fasoli mung albo suszonych grzybków mun.
Ryż ugotuj zgodnie z przepisem na opakowaniu. Cebulę, paprykę i mięso pokrój w kostkę, marchew zetrzyj na tarce, a pora pokrój w plastry. Do rozgrzanego woka wlej trochę oleju, włóż mięso, polej sosem sojowym, dodaj przyprawy, wymieszaj i podsmażaj krótko. Dodaj cebulę i podsmażaj ok. 2-3 minuty. Dodaj pozostałe warzywa oraz grzyby mun i kiełki (jeśli ich używasz). Smaż, często mieszając, aż składniki dania będą miękkie. Dopraw do smaku.
Krewetki z woka
Jak przygotować krewetki z woka? Potrzebne będą:
- 200-300 g krewetek
- 3 ząbki czosnku,
- pęczek natki pietruszki,
- sól, pieprz, chilli, bazylia,
- oliwa z oliwek.
Pokrój czosnek w plastry, a natkę pietruszki drobno posiekaj. Umyj krewetki, zdejmij pancerze i wyjmij czarne jelito. Następnie w woku, na odrobinie oleju, podsmaż czosnek. Dodaj krewetki i smaż, często mieszając przez ok. 2 minuty. Dodaj przyprawy i natkę, wymieszaj i podawaj.
Szybka pierś z kurczaka stir-fry
Do przyrządzenia tego dania potrzebujesz:
- 500 g piersi z kurczaka,
- opakowanie mrożonych warzyw na patelnię po chińsku,
- 200 g makaronu ryżowego,
- pęczek cebuli dymki,
- 20 g nasion sezamu,
- olej sezamowy,
- sos sojowy
- dowolne przyprawy, np.: imbir, chilli, czosnek, słodka papryka, sos ostrygowy.
Makaron przygotuj zgodnie z przepisem na opakowaniu. Posiekaj drobno cebulkę, a pierś z kurczaka pokrój w kostkę. Rozgrzej wok i wlej do niego olej. Wrzuć mięso i smaż, cały czas mieszając, aż zmieni kolor na biały. Dodaj cebulkę, czosnek pokrojony w plastry oraz przyprawy. Smaż minutę, ciągle mieszając. Teraz dodaj mrożone warzywa i smaż jeszcze kilka minut, aż będą miękkie. Dodaj po 3 łyżki sosu ostrygowego oraz sojowego i dokładnie wymieszaj. Na koniec dorzuć makaron i jeszcze raz dokładnie wymieszaj całe danie. Podawaj od razu.
Wołowina po tajsku z woka
Jeśli chcesz zaskoczyć najbliższych wykwintnym daniem z woka, postaw na wołowinę po tajsku! Co będzie potrzebne do wykonania tego przepisu? Na 4 porcje potrzebujesz:
- 600 g udźca wołowego,
- 2 czerwone papryki,
- starty korzeń imbiru (ok. 10-15 g),
- świeża papryczka chilli,
- sos sojowy, olej sezamowy, sos rybny,
- pieprz, bazylia, słodka papryka.
Przygotuj marynatę do mięsa. Wymieszaj 4 łyżki sosu sojowego i oleju sezamowego, 2 łyżki sosu rybnego oraz imbir, 1 łyżkę słodkiej papryki i łyżeczkę pieprzu. Natrzyj marynatą pokrojoną w plastry wołowinę i odstaw na minimum 1 godzinę (jeszcze lepiej byłoby zamarynować mięso dzień wcześniej i pozostawić w marynacie na noc w lodówce).
Rozgrzej woka, włóż na niego mięso i przesmaż z obu stron po 1-2 minuty. Dodaj resztę marynaty, ok. 0,5 szklanki wody i duś, co jakiś czas mieszając przez ok. 20 minut. W tym czasie pokrój papryki. Dodaj je do wołowiny i duś jeszcze przez ok. 10 minut. Dopraw do smaku bazylią, pieprzem i słodką papryką, wymieszaj i podawaj. Wołowinę po tajsku możesz serwować z chlebkiem naan, tradycyjnym pieczywem albo ryżem.
Patelnia wok - co to jest i do czego służy? Jakie dania można na niej przygotować? Teraz znasz już odpowiedzi na wszystkie te pytania! Jeśli więc planowałeś zakup woka, nie wahaj się. Wprowadź do swojej kuchni nieco orientu i delektuj się wraz z najbliższymi azjatyckimi daniami zawsze, gdy tylko masz na to ochotę!
Czytaj także:
Jaka patelnia do naleśników?
Jak smażyć na patelni grillowej?
Patelnia grillowa – jaka najlepsza? Przegląd modeli Floriny
Patelnia – rodzaje i zastosowania
Patelnia granitowa – 6 rzeczy, które musisz wiedzieć przed zakupem!
Patelnia stalowa – jak używać?
Jakie patelnie są niezbędne w kuchni?
Patelnia aluminiowa – czy jest zdrowa?
Patelnia teflonowa – jak o nią dbać?
Patelnia ceramiczna. Co trzeba o niej wiedzieć? Jak jej używać?