Kiszonki – 5 nieoczywistych propozycji!
O tym, że warto jeść kiszonki wiedzą niemal wszyscy. Nie każdy jednak sięga po nie wystarczająco często. Dlaczego? Nie wszystkim kiszone warzywa smakują. Wiele osób szybko też nudzi podjadanie ogórków i kapusty. Można jednak inaczej! Spróbuj ukisić zupełnie inne warzywa (a nawet owoce!) i znajdź te, które Ci zasmakują!
Czym są kiszonki i dlaczego warto je spożywać?
Kiszenie warzyw na zimę to nic innego jak zalanie ich solanką albo ubicie i pozostawienie na określony czas w ciepłym miejscu. Wówczas dochodzi do procesu fermentacji mlekowej – cukry proste zawarte w kiszonych warzywach i owocach zamieniają się w kwas mlekowy. Efekt? Zahamowanie procesów gnicia i zmiana świeżych produktów w przepyszne, zdrowe kiszonki, po które warto sięgać o każdej porze roku!
Aby jednak kiszenie warzyw się udało i przez całą zimę w spiżarni czekały na Ciebie słoiki pełne zdrowia, trzeba pamiętać o kilku ważnych zasadach:
- Im mniej dodatków, tym lepiej – większa ich ilość może utrudnić kiszenie i spowodować psucie się produktów.
- W początkowej fazie kiszenia (3-5 dni) ważne jest, aby kiszonki znajdowały się w ciepłym pomieszczeniu; optymalnie 18-22°C.
- Zawsze usuwaj nadmiar powietrza z kiszonek! W przypadku produktów w zalewie problem w zasadzie nie występuje, ale jeśli kisisz kapustę albo startą marchew, codziennie ubijaj ją widelcem lub tłuczkiem. W ten sposób uwolnisz gromadzące się w kiszonce gazy.
- Dopilnuj, aby warzywa kiszone w solance zawsze pozostawały w pełni w niej zanurzone. Jeśli będą pływały po powierzchni, spleśnieją.
- Kiszonki układaj w pojemnikach bardzo ściśle. Warzywa i owoce możesz kisić dowolnie – sprawdzą się zarówno słoiki na przetwory, duże kamionkowe beczułki, jak i ceramiczny garnek. Wybór naczynia zależy od tego, jak dużą porcję kiszonki chcesz przygotować.
Dlaczego warto jeść kiszonki?
Co sprawia, że zarówno dietetycy, jak i lekarze tak bardzo polecają kiszonki na zimę?
Po pierwsze, kiszone warzywa świetnie wspierają odporność organizmu, mają też działanie antynowotworowe! Zawierają duże ilości witaminy C, ale też witamin z grupy B oraz prowitaminę A. Kiszonki to także bogactwo minerałów takich jak sód, potas, magnez, cynk czy żelazo.
Po drugie, kiszonki to naturalny sposób na ochronę przed mogącymi rozwijać się w organizmie grzybami (szczególnie z rodzaju candida).
Po trzecie, bogactwo błonnika sprawia, że kiszonki świetnie oddziałują na jelita i cały układ trawienny.
Po czwarte wreszcie – kiszone warzywa pomagają w utrzymaniu w dobrym stanie włosów i paznokci. Opóźniają też zachodzące w skórze procesy starzenia.
Jakie nieoczywiste warzywa i owoce można kisić?
Warzywa kiszone to nie tylko ogórki i kapusta. Co można kisić na zimę? Tak naprawdę prawie wszystko! Wachlarz warzyw i owoców do kiszenia jest bardzo szeroki! Co więcej, prawie każdy produkt możesz kisić oddzielnie albo przygotować kiszonki warstwowe – w jednym słoiku umieszcza się wtedy kilka różnych warzyw. Pamiętaj jednak, że w takim przypadku przydadzą Ci się duże słoiki typu wek – najlepiej min. 5 litrowe!
Jakie warzywa można kisić? Swobodnie wybieraj spośród: kiszonych ziemniaków, kiszonych szparagów, cukinii, papryki, pomidorów, rzodkiewki, fasolki szparagowej, groszku, dyni. Możesz też przyrządzić kiszony kalafior na zimę albo ukisić brokuły.
Równie szeroki wybór dotyczy kiszonych owoców! Jeśli tylko chcesz, przygotuj więc kiszone jabłka na zimę, truskawki, kiszone arbuzy, cytryny, śliwki kiszone, kiszone gruszki, pomarańcze albo kiszone banany!
Co można kisić poza warzywami i owocami? Świetnie smakują także np. kiszone pędy czosnku albo pąki bzu!
Czy wobec tego istnieją warzywa i owoce nienadające się do kiszenia? Tak, ale jest ich bardzo niewiele! Czego nie można kisić? Przede wszystkim nie kiś warzyw o ciemnozielonych liściach, zwłaszcza bez innych dodatków. Dotyczy to np. nastawionej samodzielnie kiszonej kapusty włoskiej albo jarmużu. Nie kiś też warzyw nadpsutych, zwiędłych, gnijących albo po prostu brudnych.
Jakie korzyści zdrowotne przynoszą nietypowe kiszonki?
Masz ochotę poeksperymentować i przyrządzić w tym roku oryginalne, zdrowe kiszonki? Świetnie! Przygotuj słoiki: dobrze wymyj je i wyparz. Zanim przystąpisz do pracy miej też pod ręką ostre noże kuchenne, szatkownicę oraz deski do krojenia – zdecydowanie przyspieszy Ci to pracę. Warto wreszcie sięgnąć po wagi kuchenne do odmierzania ilości przypraw oraz garnki. To właśnie garnek emaliowany, ceramiczny albo garnek ze stali nierdzewnej będzie niezbędny do zagotowania zalewy.
Zapewne nie zastanawiasz się już, czy kiszonki są zdrowe. Dlaczego warto jednak sięgać po nowe smaki? Przede wszystkim dlatego, aby zapewnić sobie wybór! Jedzenie ciągle tych samych produktów może Ci się znudzić – nawet najpyszniejsze danie, spożywane codziennie przestanie Ci w końcu smakować!
Drugą kwestią jest to, że choć kiszonki ogólnie mają bardzo podobne działanie (niezależnie od tego, jakie warzywa i owoce kisisz), to jednak proporcjonalny rozkład składników odżywczych jest w nich różny. Właśnie dlatego warto urozmaicić swoją kuchnię! Jakie są najzdrowsze kiszonki? To te, które przyrządzisz samodzielnie ze świeżych, niepryskanych warzyw!
Jakie smaki i kombinacje można odkryć dzięki kiszeniu?
Kiszone warzywa w słoikach kojarzą się przede wszystkim ze specyficznym słono-kwaśnym smakiem. Kiszonki mogą jednak smakować zupełnie inaczej! Jeśli dodasz do nich większe ilości ostrej papryki albo ukisisz warzywa razem z całymi ostrymi papryczkami, kiszone warzywa w słoiku będą naprawdę ostre! Smak kiszonek odmieni także dodatek imbiru albo kurkumy.
Nietypowe kiszonki uzyskasz też, jeśli do zalewy dodasz nieco cukru. Taka słono-słodka zalewa będzie idealna do kiszenia owoców, kalafiorów i fasolki szparagowej.
Kiszone warzywa i owoce to cenne źródła wartości odżywczych, witamin i minerałów. Ich przygotowywanie nie wymaga przy tym zbyt wielu umiejętności ani pracy. Dlatego też warto eksperymentować i kisić ulubione warzywa i owoce. W ten sposób poznasz nowe smaki, a kiszonki na stałe zagoszczą w Twojej kuchni – istnieje spora szansa, że nigdy Ci się nie znudzą!
Czytaj także:
Kiszenie ogórków - jak zrobić?
Kiszenie kapusty - jak zrobić?
Kiszona cukinia - jak zrobić?
Kiszona rzodkiewka - jak zrobić?
Kiszona marchewka - jak zrobić?
Kiszona papryka - jak zrobić?
Kiszone buraki - jak zrobić?
Kiszone pomidory - jak zrobić?
Kiszone śledzie - jak zrobić?
Jak pasteryzować słoiki?
Jak pasteryzować słoiki w piekarniku?
Jak powinna wyglądać pasteryzacja ogórków?
Jak przebiega pasteryzacja w zmywarce?